12 września 2018 r. Państwowe Muzeum na Majdanku gościło p. Ewę Sztabę-Chmielarz, córkę profesora Romualda Sztaby – więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych: Auschwitz, Majdanka, Gross-Rosen i Litomierzyc. Pani Ewa podzieliła się ze słuchaczami nie tylko osobistą historią rodzinną, ale także przekazała do muzealnego Archiwum bezcenne pamiątki po ojcu.

Podczas spotkania w gmachu Biblioteki im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie zaprezentowana została jedna z piękniejszych sylwetek Majdanka – tak opisywali R. Sztabę współwięźniowie.

Romuald Sztaba po wojnie jako profesor Akademii Medycznej w Gdańsku, kierownik Kliniki Chirurgii Dziecięcej był znanym specjalistą w dziedzinie pediatrii, chirurgii i urologii dziecięcej, wykładowcą, autorem ponad 70 artykułów naukowych, członkiem i założycielem wielu towarzystw medycznych, wielokrotnie odznaczanym za swoje dokonania. Był mistrzem, nauczycielem dla wielu pokoleń lekarzy. Jego następca na stanowisku kierownika Kliniki gdańskiej – profesor Czesław Stoba napisał o nim w odczytanym liście rozpoczynającym spotkanie:

„W doborze asystentów miał swoje własne kryteria, które prócz wartości merytorycznych obejmowały też kulturę osobistą, zainteresowania medyczne i pozamedyczne kandydata. Był wzorem profesjonalizmu zawodowego, a przez osobisty przykład także znakomitego nauczyciela akademickiego oraz lekarskiego humanizmu i zasad moralnych. Dbał o utrzymanie wysokiego standardu tych zasad. Był przedstawicielem pokolenia ludzi przeciwstawiających się burzeniu tradycyjnych wartości moralnych i obyczajowych, „pokolenia prawdziwych profesorów”, których priorytetem była troska o drugiego człowieka, poszanowanie jego godności, służba ludziom i ojczyźnie. […] Przyznanie Profesorowi Medalu im. Jana Kossakowskiego „SERERE NE DUBITES” jako pierwszemu chirurgowi dziecięcemu w Polsce stanowi jeszcze jeden dowód uznania zasług wniesionych w rozwój chirurgii i urologii dziecięcej na wszystkich etapach ich powstawania i rozwoju.”

Sylwetkę profesora, a także jego wkład w ratowanie więźniów Majdanka, przedstawiała prowadząca spotkanie Marta Grudzińska, pracownik Działu Naukowego PMM. Autorka prezentacji wykorzystała zdjęcia z prywatnej kolekcji córki profesora oraz materiały ze zbiorów archiwalnych PMM, Muzeum Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, a także relacje video ze wspomnieniami R. Sztaby.

Natomiast Ewa Sztaba-Chmielarz opowiedziała zebranym o swoim ojcu poprzez zaprezentowanie jego osobistych refleksji dotyczących otaczającej go rzeczywistości, które zawarł w czterech brulionach (1956–1982).

Niezmiernie wzruszającym momentem spotkania było podarowanie prze panią Ewę wspomnianych wyżej brulionów oraz dokumentów i innych pamiątek osobistych należących do profesora. Wśród przekazanych materiałów znajdują się świadectwa ukończenia nauki, dyplom lekarza czy tekst Przyrzeczenia lekarskiego złożonego przez R. Sztabę w 1937 r. W zestawieniu z wiedzą, jak trudnym wyzwaniem dla pełniących funkcje lekarzy w rewirach – szpitalach w obozach koncentracyjnych było ratowanie chorych i wycieńczonych więźniów dokument ten zyskuje inny wymiar.

Wyjątkowym darem od pani Ewy jest zegarek na rękę – prezent [dla Romualda Sztaby] od ojca z okazji uzyskania świadectwa dojrzałości w 1930 r. Traf chciał, że w dniu aresztowania 10 stycznia 1941 r. pan Romuald zostawił zegarek, przez zapomnienie, w mieszkaniu. Tym sposobem przedmiot przetrwał wojnę. „Zegarek wiernie wskazywał czas do ostatnich dni życia Romualda Sztaby” – napisała Ewa Sztaba-Chmielarz w liście złożonym na ręce dyrektora Muzeum na Majdanku Wiesława Wysoka.

Spotkanie było kolejnym z cyklu "Majdanek w pamięci rodzinnej".

Archiwum PMM zachęca rodziny byłych więźniów Majdanka do przekazywania pamiątek, dokumentów i relacji swoich bliskich. Są one poddawane konserwacji, zabezpieczane i włączane do zbiorów, gdzie stanowią bezcenne źródło wiedzy na temat okupacji niemieckiej Lubelszczyzny.
Realizujemy w ten sposób naszą misję, jaką jest "pielęgnowanie pamięci i rozwijanie edukacji historycznej o okupacji niemieckiej na Lubelszczyźnie podczas II wojny światowej, w szczególności poprzez upamiętnianie ofiar, ochronę obiektów oraz dokumentowanie historii obozu koncentracyjnego na Majdanku oraz obozów zagłady w Bełżcu i Sobiborze."