Zapraszamy na czwarty odcinek cyklu o działalności wywiadu Armii Krajowej w obozie na Majdanku

Archiwum „Sahary”. Odcinek 4. Wywiad „Sahary”

O tym, jak szczegółowe były działania wywiadowcze podejmowane w obozie na Majdanku, świadczy plan obozu, który powstał na podstawie pojedynczych meldunków przesłanych zza drutów. Opisano w nim przeznaczenie poszczególnych baraków zwłaszcza na terenie Komendantury i Wachbatalionu, co wymagało nie lada odwagi i wielu ostrożnych wywiadów. Ustalono nawet typ czołgu, jaki stał obok wieży przy narożniku V pola. Żołnierze AK za drutami, mimo że byli w pasiakach, nadal wykonywali zadania wywiadowcze. Mierzyli odległości pomiędzy obiektami, liczyli wartowników, liczyli przybywających i wybywających więźniów, starali się zdobyć stany osobowe obozu. Jeszcze w 1943 r. to nie udawało się zawsze, ale od początku 1944 r. takich sukcesów było coraz więcej. Zdobyte informacje w sprzyjającym momencie przekazywano do osoby zlecającej zadania, a ta kontaktowała się z szefem komórki AK na danym polu. Na III polu komendantem AK był Stanisław Zelent, na polu IV – Michał Gancarz, na polu V – Henryk Wieliczański.

Autor: Krzysztof Tarkowski

Na zdjęciach:

Plan obozu na Majdanku wykonany na podstawie meldunków żołnierzy AK z obozu 7 sierpnia 1943 r.

Fragment planu z zaznaczonym miejscem ustawienia czołgu jako nieruchomego punktu oporu.

Rozbity w lipcu 1941 r. czołg sowiecki KW-2. Wg rozpoznania AK taki właśnie zdobyczny czołg ustawiono w narożniku V pola.

Plan sytuacyjny obozu na Majdanku z 4 sierpnia 1943 r. wykonany przez uwięzionego członka AK, a następnie przekazany do „Sahary”.

Henryk Wieliczański-Halpern, dowódca komórki AK na polu V.

Wykradziona z komendantury przez członka AK lista oficerów i podoficerów SS członków załogi obozu koncentracyjnego na Majdanku

Meldunek sporządzony na podstawie wykradzionej listy esesmanów, podający adresy zamieszkania ważniejszych esesmanów z Majdanka. Wg tej listy Thumann mieszkał przy ul. Krańcowej 70.

Na podstawie zdobytych stanów dziennych w 1944 r. coraz częściej udawało się zawiadamiać „Saharę” o stanach liczbowych więźniów na Majdanku. Tu stan z 15 marca 1944 r.

Sprawozdanie z obozu na Majdanku z końca stycznia 1944 r. sporządzone na podstawie meldunków „Zygmunta”, czyli doktora Wieliczańskiego.