14.03.2023
Varia - Transporty Styczeń 1943 r.
Ukazał się najnowszy numer magazynu „Varia”. Kolejna odsłona muzealnego czasopisma skupia się na postawach, obozowych doświadczeniach oraz konspiracyjnej i kulturalnej działalności polskich więźniów politycznych deportowanych na Majdanek w styczniu 1943 r.
Data publikacji nie jest przypadkowa – 111 lat temu – 14 marca 1912 r. w Biłgoraju urodziła się Matylda Woliniewska. Działaczka społeczna, aktywistka, kolporterka prasy podziemnej i instruktorka wyszkolenia wojskowego w Armii Krajowej. Funkcjonariusze gestapo aresztowali ją w listopadzie 1942 r. Po niespełna trzech miesiącach spędzonych w więziennej celi Matylda została deportowana na Majdanek w pierwszym transporcie polskich więźniów politycznych wysłanych do KL Lublin z Pawiaka. Już jako więźniarka nr 4718 nie poddała się biernie reżimowi narzucanemu przez SS-manów. Woliniewska przeciwstawiła się rzeczywistości za kolczastymi drutami zawiązując unikalne inicjatywy – obozowe rodzinki i Radio Majdanek.
Te dwa niespotykane w innych niemieckich obozach koncentracyjnych zjawiska uosabiają nie tylko niezłomność Matyldy Woliniewskiej, ale oddają też nastroje Polaków, którzy znaleźli się za drutami Majdanka w styczniu 1943 r. – żołnierzy podziemia, konspiratorów, inteligentów, artystów, nauczycieli i wykładowców, polityków i aktywistów – tych, którzy przeciwstawiali się reżimowi niemieckiej okupacji podczas drugiej wojny światowej.
SPIS TREŚCI:
Marta Grudzińska: Transporty więźniów politycznych na Majdanek
Nadia Sola-Sałamacha: Procedura przyjęcia do obozu
Anna Wójcik: Samorząd więźniarski na V polu Majdanka
Krzysztof A. Tarkowski: Konspiracja polskich więźniów z transportów ze stycznia 1943 r.
Beata Siwek-Ciupak: Aktywność kulturalna polskich więźniów politycznych
Fragmenty wywiadu z fotografem Wojciechem Stanem „I tak Majdanek się zaczął”